'Succesformules goeroes zijn gevaarlijke onzin'

13-01-2017 (10:54) - Publicaties

Goeroe-adviezen gaan als warme broodjes over de toonbank: het boek Start with why van Simon Sinek ligt op meer dan honderdduizend nachtkastjes, zijn TEDx-video is miljoenen keren bekeken en bij Ben Tiggelaar zitten de zalen altijd vol. Mensen geloven heilig in maakbaar succes: als je maar weet wat je why is, dan kun je niet anders dan winst maken. Hun beloftes zijn aantrekkelijk, maar hun claims zijn gebaseerd op drie ernstige denkfouten, zegt Richard Engelfriet die onderzoek deed naar meer dan honderd succesformules.


In zijn boek De succesillusie laat Richard Engelfriet met veel feiten en gevoel voor humor zien waarom de claims van succesgoeroes onterecht zijn. Denk onder meer aan claims van Ben Tiggelaar, Malcolm Gladwell, John Kotter, André de Waal en Arjan van den Born. Zijn artikelen over onder andere Sinek leidden eerder al tot veel discussie op ManagementSite.


Succes is geen keuze, stelt Engelfriet: ‘Wie denkt dat succes wordt bepaald door een formule stapt in de valkuil van de succesillusie. Als al die formules zouden werken, waarom mislukken er dan nog zoveel producten, gaan er zoveel bedrijven failliet en staan er zoveel mensen werkloos langs de kant?


De keerzijde van het massale geloof in maakbaar succes is dat mensen gaan denken dat geen succes hebben je eigen schuld is. Engelfriet: ‘Ik verzet me dan ook tegen de gedachte dat wie in onze maatschappij buiten de boot valt, zoals bijvoorbeeld werklozen of mensen met een burn-out, dat aan zichzelf te wijten hebben. En omgekeerd verzet ik me ook tegen mensen die van zichzelf zeggen dat ze succesvol zijn omdat ze heel hard hebben werkt, loyaal zijn geweest en heel doelgericht zijn. Zij vergeten vaak dat velen om diezelfde redenen een burn-out hebben gekregen.’


Goeroes claimen niet alleen te weten hoe je geld en aanzien kunt verwerven, maar zelfs gezondheid. Engelfriet: ‘Dit leidt tot de populaire uitspraak ‘opgeven is geen optie’. Ik vind dat heel pijnlijk voor bijvoorbeeld nabestaanden van overleden kankerpatiënten. Hebben hun dierbaren soms te weinig gevochten? Claimen dat je de formule hebt voor succes, of het nou gaat om geld, aanzien of gezondheid, is gevaarlijke onzin.’