Rechterlijke uitspraak Greenwashing KLM resulteert niet in verbod op soortgelijke reclame

De rechtbank van Amsterdam heeft bepaald dat KLM’s marketing over duurzaam vliegen misleidend is. Deze rechtszaak is wereldwijd de eerste die misleidende duurzaamheidsclaims van de luchtvaart aanpakt. Ondanks dat de rechtbank geen verdere eisen aan de uitspraak verbindt, zoals een uitdrukkelijk verbod om in de toekomst soortgelijke reclame te maken, schept de uitspraak wel een juridisch precedent met gevolgen voor de hele internationale luchtvaartsector.

Vanaf nu zal de luchtvaartsector minder makkelijk wegkomen met misleidende duurzaamheidsclaims

De rechtbank oordeelt dat 15 van de 19 voorgelegde uitingen van KLM misleidend en daarom onrechtmatig zijn. Het gaat onder andere om KLM’s bewering dat ze op weg zijn naar ‘een duurzamere toekomst’, hun doelstelling om in lijn met Parijs te zijn en hun service waarbij klanten de klimaatimpact van hun vlucht kunnen ‘compenseren’.

De rechtbank zegt dat deze claims gebaseerd zijn op vage en algemene verklaringen over milieuvoordelen, en daarmee misleidt KLM de consument. Ook wordt een te rooskleurig beeld geschetst over alternatieve brandstoffen (SAF) en herbebossing, meent de rechtbank. Deze oplossingen verminderen de negatieve milieuaspecten van vliegen slechts marginaal en wekken ten onrechte de indruk dat vliegen met KLM duurzaam is, aldus de rechtbank.

Greenwashing

De zaak werd aangespannen door burgerbeweging Fossielvrij NL en campagnegroep Reclame Fossielvrij, ondersteund door milieurechtenorganisatie ClientEarth. Ook hebben ruim 14.000 mensen aangegeven de rechtszaak te steunen door een petitie te tekenen.

Johnny White, advocaat bij ClientEarth: “Dit is ’s werelds eerste uitspraak die laat zien dat grootverbruikers van fossiele brandstoffen niet ongestraft kunnen doen alsof ze onderdeel van de oplossing voor de klimaatcrisis zijn. Kunstgrepen als ‘vliegen op alternatieve brandstoffen’ en ‘CO2-uitstoot compenseren’ klinken weliswaar goed voor het klimaat, maar het risico is dat ze een tegenovergesteld effect hebben: ondanks dat ze nauwelijks uitstoot besparen, wekken ze toch de indruk dat vliegen groen kan zijn, waardoor meer mensen zullen besluiten toch te vliegen. Alle luchtvaartmaatschappijen zouden lering moeten trekken uit deze uitspraak.”

Geen uitdrukkelijk verbod op fossiele reclame

De rechtbank verbindt helaas geen verdere eisen aan de uitspraak, zoals een uitdrukkelijk verbod om in de toekomst soortgelijke reclame te maken.